Joseph Conrad

Een gezellig, leuk en informatief Scheepvaartforum
Plaats reactie
Theo Horsten (R.I.P.)

Joseph Conrad

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

---------------------------------------------------Afbeelding


Joseph Conrad – in 1857 in Polen geboren als Józef Teodor Konrad Korzeniowski – is voor mij en voor vele anderen de grootste zeeschrijver ooit en ook mensen die weinig met de zee hebben, maar alles met literatuur, beschouwen Conrad als een van de grootste schrijvers die de wereld ooit heeft gekend. Hij had grote invloed op het werk van andere, eveneens grote namen zoals Ernest Hemingway, T.S. Eliot, Graham Greene en William Faulkner, om er zomaar een paar te noemen. Hij was een Pool, maar schreef in het Engels, een taal die hij zich tijdens zijn jaren op zee eigen had moeten maken. Als je het dan brengt tot de status die hij had - en nog steeds heeft - en grote invloed hebt op eveneens beroemde schrijvers voor wie Engels de native language was, dan moet je toch wel een groot talent zijn.
Conrad is altijd het onderwerp van veel studie geweest. Op zijn leven en werk kun je ook vandaag nog promoveren tot doctor in de letteren. Aan die studie komt nooit een einde. Ik start hier dus geen topic over Joseph Conrad om iets nieuws over hem te vertellen; alles moet zo langzamerhand wel gezegd zijn. Ik start dit topic omdat ik vind dat dit op een forum als dit niet mag ontbreken.

Ik bezit veel van Conrads werk in die mooie, oude uitgaven van Methuen uit de twintiger jaren, van die fraaie, kleine boekjes in een linnen band. Er was een tijd dat ik een paar keer per maand naar Dover moest en net om de hoek bij het kantoor waar ik dan moest zijn, zat een klein handeltje in oude boeken. Daar heb ik die toen zo geleidelijk aan aangeschaft, samen met het werk van Rudyard Kipling en Robert Louis Stevenson. Een lust voor het oog op aparte boekenplankjes en een lekkernij voor een bibliofiel. Ik heb Conrad - geloof ik - in die uitgaven niet compleet en proberen om ze alsnog compleet te krijgen, heeft nu nog zo weinig zin. Bovendien koop je het volledige werk van Conrad bij Amazon voor US$1,17 als Kindleboek. Dat is op dit moment 85 eurocent. Voor de kosten hoef je het echt niet te laten. Bovendien zijn die Kindleboeken doorzoekbaar, wat ook wel makkelijk is als je aan een topic als dit begint.

Ik kwam op de gedachte voor dit topic door onze gedachtewisseling over Alexander Basil Lubbock en mijn opmerking dat die absoluut ombevoegd was om te oordelen over kapiteins van zeilschepen zoals de Cutty Sark. Ik zei daarbij dat mensen als Conrad en Villiers daar wel toe bevoegd waren, al zouden die dat overigens nooit doen. Toen kwam ik op de vaartijd van Joseph Conrad. In de zomer van 1979 kocht ik bij datzelfde boekwinkeltje in Dover een boek van Jerry Allen, ook een uitgave van Methuen, maar dan van 1967, The Sea Years of Joseph Copnrad.

-------------------------------------------------------------------Afbeelding


Dat boek heeft bij mij altijd dienst gedaan als mijn "Conradbijbel". Dat moet het ook voor de vorige eigenaar zijn geweest die het volgens een onleesbare handtekening op 12 januari 1968 in zijn bezit kreeg om het vervolgens vol te zetten met onderstrepingen in blauw en rood en aantekeningen in de kantlijn. Hij - of zij - las het in juli 1969 voor een tweede keer want zelfs dat tekende hij bij het voorwoord aan. Dat vind ik altijd prachtig: oude boeken met aantekeningen van de vorige eigenaar. Dat heeft me meerdere malen naar verrassende ontdekkingen geleid. Nu heb ik altijd zonder meer aangenomen dat de schrijver, Jerry Allen, een man was, maar toen ik ook alweer naar aanleiding van dit topic eens even nakeek wie dat eigenlijk was, bleek het een vrouw te zijn. Zij schreef al eerder, in 1958, een biografie van Josef Conrad. Dit vond ik naar aanleiding van haar overlijden in de New York Times van 1994...
Miss Allen was best known as a biographer of literary figures, particularly Mark Twain and Joseph Conrad. She also edited and wrote introductions for 1966 editions of Herman Melville's "Moby-Dick" and Oscar Wilde's "Picture of Dorian Gray" along with collections of short works by Melville and Conrad. Among her most successful books was "The Thunder and the Sunshine: Biography of Joseph Conrad" (1958).
Nu maakt dat verder ook weinig uit, maar toch vond ik het wel een leuke verrassing. Ik ga een dezer dagen eens proberen om nog wat meer aan de weet te komen van Miss Jerry Allen, maar intussen heb ik op AbeBooks die biografie van Conrad uit 1958 maar vast besteld. Die moet toch eigenlijk wel bij de verzameling, ook al koop ik liever geen papieren boeken meer. Waar blijven die straks?

Vorig jaar verscheen er een gloednieuwe biografie van Joseph Conrad. Die heb ik gisteren als Kindleboek gekocht en daar ben ik vandaag in begonnen. Het boek wordt alom geroemd en als ik het uit heb, zal ik daar hier mijn mening over geven. Maar voordat het zover is, wil ik in een volgende bijdrage terugkomen op die "sea years" van Joseph Conrad, als vervolg op dat Lubbock-verhaal, want dat is toch best interessant.

------------------------

Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10540
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Joseph Conrad

Bericht door jdbvos »

Dat waren zeker mooie boeken, maar ik had maar 1 in NLs (de mens en de zee) en 1 in het Duits (titel vergeten), omdat ik ze (haast) nooit in NLs zag. En in Duitsland lagen ze zowat in iedere boekwinkel...
Ook Frank Grube, Chichester, Joshua Slocum, en niet te vergeten Alain Villiers….
Maar ik moet bekennen er nooit eentje 'literair' te hebben bekeken...altijd alleen maar als steengoed (zeil-)scheepvaartboek...
Oost, west...ook best
Jos Komen (R.I.P)

Re: Joseph Conrad

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

Maar ik moet bekennen er nooit eentje 'literair' te hebben bekeken...
Je bent niet de enige, Jan. :)
Ik lees veel te snel als ik een goed boek in handen heb.
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10540
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Joseph Conrad

Bericht door jdbvos »

Heb ik door snel lezen ook: m'n NZse vechtgenote gaf me eens een Australisch scheepvaartboek (in het Engels, dus) over de vierkant getuigde schepen. Ik was al snel de draad kwijt: eoa Poolse kapitein, of van Poolse komaf, kwam je steeds tegen op diverse schepen tegelijk.
Ik snapte er niks van.."hoe kan die vent nou weer op dit schip zitten ? 2 bldz'n terug zattie op dat-en-dat schip..."
M'n vrouw zag aan me dat ik iets niet snapte en vroeg wat er was, en ik vertelde haar over die Poolse kapitein.
"Polish captain ???" en pakte het boek en vroeg wie dat dan was. Ik wees hem aan, die 'mister (fonetisch geschreven zoals ik het las) Soonoofabiets'
(Er stond dus mr. Sonofabitch)
Ze keek me vertwijfeld aan riep "Soonoofabiets ?? Soonoofabiets ??? SON OF A BITCH !!"
Het kwartje viel.....
Een kwestie van tijdelijke paranoia, denk ik... :lol:

Ik troost me dan met de gedachte aan een Engelstalige die een NLs boek leest met een benaming als Meneer De Zakkenwasser !... Ik zie die man dan met gefronste wenkbrauwen opkijken "Mr. Bagwasher ? What rank could that be, for gudsake… Bagwasher ???"
Oost, west...ook best
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14358
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Re: Joseph Conrad

Bericht door Harry G. Hogeboom »

niet te vergeten Alain Villiers…... nooit eentje 'literair' te hebben bekeken...etc.
Theodorus kan zich nog wel vaag van vroegaah een "zigzag" koers herinneren :lol: .....'tis dat jij over Villiers begint Jan!
Nou niet dat ik zo literair bij de les ben, maar ik heb ook wel een mooi stapeltje papier van Alain Villiers.......maaar misschien kan ik Theodorus overtuigen om ons eens te verblijden met zijn beschouwing van Villier's " Sons of Sinbad".....een reisbeschrijving van de Kuwait boom "Triumph of Righteousness"......een reis die Villiers ondernam vlak voor WW2 toen hij net zijn windjammer de full rigged " Joseph Conrad" had verkocht. Nu ben ik dus weer "on topic" :lol:
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Joseph Conrad

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

---Afbeelding--Afbeelding--Afbeelding--Afbeelding--Afbeelding

---------------
Laten we elkaar goed begrijpen en vooral geen mietje noemen en ook wil er niets ten nadele gezegd zijn van genoemde schrijvers, maar Chichester, Grube, Slocum en ook Villiers mogen natuurlijk niet in een adem worden genoemd met Joseph Conrad. Zijn zijn van een andere klasse, een andere soort. Het zijn zonder uitzondering mensen die over bepaalde schepen en bepaalde reizen schrijven. Dat doen zij goed en dat doen zij vakkundig. Daar is over het algemeen weinig of niets op aan te merken.

Conrad en de andere schrijvers die ik hierboven naast elkaar heb gezet - Melville, Hemingway, Traven en ook onze eigen Arthur van Schendel - waren romanschrijvers, romanciers. Zij schreven over mensen, over hun persoonlijkheid en hun ontwikkeling. Mensen in bepaalde situaties en hoe ze daarmee omgingen. Ze schreven over emoties, over verlangens en hartstochten en vaak ook over de duistere kanten die ieder mens heeft en soms vonden ze hun inspiratie dan in de zee, de zeevaart, op schepen. Conrad vrijwel uitsluitend, net als Melville, maar onze eigen Arthur van Schendel had bijvoorbeeld helemaal niets met de zee of met schepen. Hij werd in Batavia geboren als zoon van een militair in het Indische leger. Na de HBS in Amsterdam te hebben gevolgd, ging hij eerst naar de toneelschool, maar koos toen voor het onderwijs en werd leraar Engels. Die had dus niets met schepen en ik maak me sterk dat zijn enige ervaring op zee de reis als jonge jongen van Indië naar Nederland was. Maar dat weerhield hem er niet van om, na tussen 1896 en 1929 meer dan twintig boeken te hebben gepubliceerd, in 1930 de prachtige roman Het fregatschip Johanna Maria te schrijven. Dat is een boek, dat nu, negentig jaar later, nog altijd verplichte kost is voor leerlingen van het voortgezet onderwijs en een boek dat eenieder die in schepen, de zee en de zeilvaart geïnteresseerd is ook zou moeten lezen. Waar hij zijn kennis vandaan haalde, weet ik niet, maar ik heb hem in dat boek nergens op een fout kunnen betrappen. Maar bovendien gaat het helemaal niet om het schip; het gaat over mensen en alles wat ik daarover eerder zei: verlangens, hartstochten emoties. Het gaat over Jacob Brouwer, de zeilmaker/timmerman van het schip die maar één verlangen heeft: eigenaar te worden van de Johanna Maria. Dat wordt hij ook, maar dan is hij inmiddels oud en ga je je als lezer afvragen wat voor zin het allemaal heeft gehad. Een prachtig boek, geschreven in zo ongeveer het mooiste Nederlands dat ik ken. Koop gerust voor een paar euro een uitgave uit de dertiger jaren: het taalgebruik is nog steeds springlevend. Het fregatschip Johanna Maria is voor de volle honderd procent een boek van de zee en een boek over de zeilvaart, maar dat maakt Van Schendel daarom nog niet tot een zeeschrijver.

Hetzelfde geldt voor B. Traven. Dat was ook geen zeeschrijver en wie of wat hij dan wél was, zal altijd wel een raadsel blijven, maar Das Totenschiff - door hemzelf voor de Amerikaanse markt in het Engels vertaald tot The Death Ship en tijdens het vertalen hier en daar aangevuld - is eveneens een boek van de zee dat je eigenlijk gelezen moet hebben.
Hemingway was evenmin een zeeschrijver, maar hij won met zijn novelle The Old Man and the Sea wel de Pulitzerprijs terwijl het boek ook in hoge mate heeft bijgedragen aan zijn Nobelprijs voor Literatuur in 1954.

En daarin, in die klasse, moet je Joseph Conrad plaatsen. Die putte dan wel uit zijn ervaringen op zee en op schepen, maar als hij Polen nooit zou hebben verlaten en nooit ook maar een voet op schip zou hebben gezet, zou hij ongetwijfeld toch een groot romanschrijver zijn geworden. Een dergelijk talent laat zich door niets weerhouden. Conrad lezen is niet zo gemakkelijk. Daar moet je voor gaan zitten. Maar het loont. En eigenlijk moet je Conrad ook in het Engels lezen. Ik heb maar een paar Nederlandse vertalingen van zijn werk, maar die kan ik toch niet echt bewonderen. Misschien kan een van onze geachte leden zich eens wagen aan de Friese vertaling van Lord Jim die in 2017 verscheen en dan vertellen hoe dat is. :wink:
Het is voor 27,50 te koop bij BOL. Wel een beetje duur als je bedenkt dat je een oorspronkelijke Engelse uitgave voor een euro of minder kunt kopen.

Lees Conrad ook niet om je kennis over de zeilvaart te verdiepen, want die komt in zijn boeken nauwelijks aan bod en de techniek van de zeilvaart al helemaal niet. Conrads mooiste verhalen spelen zich steeds op een stoomschip af. En altijd fictieve schepen, zoals de Nan Shan uit Typhoon.

Later meer.
------------------
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10540
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Joseph Conrad

Bericht door jdbvos »

Dank je voor deze toelichting, Theo. Ik begrijp méér wat je bedoelt.
Dan zijn een Chichester en een Slocum idd een in verhaalvorm overgezet scheepsdagboek...
Niet dat zo'n beschrijving van het avontuur om als eerste in je eentje de wereld rond te zeilen (Slocum) van 0-generlei waarde wordt teruggebracht, maar het is geen verdieping van de motivatie of roerselen die z'n (ongetwijfeld) eenzaam brein beleefde....
Snappum !
De laaiende recensies van een wijn als 'knalt tegen het verhemelte, rolt over de tong, en geeft een schitterende afdronk, met tonen van noten' heeft niets te maken met de passie van de wijnmaker, om het eventjes te paroderen…

Ik ben nou eenmaal een technicus: een boutje is een boutje, een millimeter wordt geen centimeter, en een inch is 25,4 streep
Ik lees, zoals Jos ook al zei, véél te snel, en een lierende beschrijving van 'hoe dat moertje uiteindelijk wordt verenigd met een boutje om uiteindelijk de climax te bereiken van de overgang naar een beklemmende aansluiting op meerdere vlakken', wordt in mijn brein onmiddellijk overgezet in 'een moertje aandraaien'...
Ik heb dan vaak ook enige moeite met een Hemmingway, en Traven begon pas te boeien ná de helft. Dat schijnt te maken te hebben met het inlevingsgevoel, zei mijn moeder -en m'n 1e vechtgenote- ook.
Het lukt wel, en ik waardeer zo'n boek ook echt wel, maar ik moet -vooral in het begin- er écht voor gaan zitten, en er voor te waken niet over details heen te lezen of zelfs over te slaan...
Wie nét als ik ooit het beroemde boek van Tolkien heeft gelezen, zal net als ik de 'liederen' hebben overgeslagen, en uiteindelijk in het 3e deel zien dat juist daarop het verhaal was gebaseerd, en je terug moet bladeren... Ik gaf dat op omdat dat terugbladeren en zoeken geen doen was, en begon gewoon weer van voren af aan. Toen werd het eea een stuk duidelijker, allemaal... En dan heb je het "slechts" over een fabel...

Mensen kunnen helemaal lyrisch worden bij Hemmingway's beschrijving van een zonsondergang aan het strand....
Pas toen iemand vertelde wát haar (in dit geval) zo beroerde, kon ik de woordkeus ook anders gaan bekijken; in mijn 1e lezing zag ik alleen maar "zon ging onder".... Ik lees een boek dat algemeen als literatuur is beoordeeld op dezelfde manier waarop ik een handboek van een machine lees: aandachtig, en proberen te begrijpen wat er wordt verteld.... Inleving 'pakt' mij pas als m'n nekhaar begint te kriebelen....
Literatuur van een Jan Wolkers, wat ik écht wel geprobeerd heb, geeft mij eerder braakneiging dan een verlangen naar méér...
Als mij gevraagd wordt om een voorbeeld te noemen hoe ik een (eerder aangehaalde) Mr.Bagwasher zie, wijs ik naar Jan Wolkers.RIP(gzd)
Oost, west...ook best
Fluks
Berichten: 599
Lid geworden op: 20 apr 2012 12:12
Locatie: Dordrecht

Re: Joseph Conrad

Bericht door Fluks »

Toevallig ben ik Gevecht om Kaap Hoorn van Alan Villiers aan het lezen.Grote stukken zijn mij te technisch,omdat ik geen verstand van zeilen heb.
Lord Jim,Das Totenschiff,Westwärts heb ik ooit eens 2e hands in Duitsland gekocht en De Zeewolf in Nederland.Nu er hier over geschreven wordt
heb ik een goede reden ze weer ter hand te nemen.Evenals een triologie van Van Schendel. Groet,Arie.
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Joseph Conrad

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

---------------------------------------------------Afbeelding

Jack London, De zeewolf... Ook weer zo'n prachtig verhaal en wat een schrijver. Weer heel anders dan Conrad en de anderen die ik daarnaast zette. Twee keer in het Nederlands vertaald, voor het laatst in 1973. ik heb de vertaling daar vóór. Jack London leidde een zeer bewogen en waarschijnlijk daardoor wel erg kort leven. Hij werd maar veertig jaar oud. De vraag was of hij zelfmoord pleegde of dat de drank hem fataal werd. In feite zit daar heel weinig verschil tussen, maar jammer was het wel. Vorig jaar las ik voor mijn vertaling van Arrowood, wat in Victoriaans Londen speelde, Jack Londons The People of the Abyss, Om te weten hoe er in die tijd in de slums van Londen werd geleefd, dook hij daar zelf in onder. Ook de moeite waard om te lezen en voor een krats te koop.

---------------------------------------------Afbeelding


Plaats reactie