Navigatie, toen en nu

Een gezellig, leuk en informatief Scheepvaartforum
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door jdbvos »

Voor de geïnteresseerden:
Ik heb ze bldz voor bldz (van die bewuste reis) ingescan'd en de 2 bldz'n mbv Paint aan elkaar geplakt....
De jpegs zijn nu dik 4 MB elk, dus véél te groot om ze hier te plaatsen; verklein ik ze, dan zijn ze bij uitvergroten weer vager....
Ik heb met het programma Foto's van Win10 gekeken of ze met auto-verbeteren duidelijker worden, en dat klopt....maar de leesbaarheid verbeteren laat ik aan jullie eigen voorkeuren over.
Die scan's staan hier !

Wat me wel opvalt is, wat pa me altijd op het hart drukte "...controleer wáár je kunt je bestek door peilingen, en controleer je kompasfout...!", terwijl hij daarover niets in z'n dagboek schrijft linksonder, evenmin als het brandstofverbruik/voorraad... Vreemd..., valt me nu pas op....

Maar is het havenjournaal eigenlijk niet interessanter ???

PS
Ik zag in het journaal dat ze na vertrek de loods afzetten bij de Wester-Eems.... :shock: Die heb ik nog nooit bij Rotterdam zien liggen :mrgreen:
Dus ik keek even in het havenjournaal, en ja hoor: pa was vanwege slecht weer binnendoor gegaan...
(deden we wel vaker: ik weet nog van 1 x dat bij de Val van Urk we zelfs bijgedraaid gelegen hebben met poepie slecht weer, waarmee we in eerste instantie ook over de Noordzee kwamen.... Maar er kwam op het IJsselmeer zoveel water over door die korte golfslag dat pa z'n dekkleden ging beschermen of nakijken, dat weet ik niet precies meer......)
Zo'n stukkie binnenvaart ging/gaat(?) dus in het havenjournaal.....
Maar goed: daarvan ook even zo'n scan gemaakt en bij de al gemaakte scan's gezet met de naam 0.jpg..

Taaim was in 1958 blijkbaar nog niet zoveel munnie 8)
Oost, west...ook best

Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Taaim was in 1958 blijkbaar nog niet zoveel munnie
Toch wel, vooral als je met zo'n scheepje al de DEMOCRAAT van 260 dwt een paar centen wilde verdienen. Bijna dertig jaar oud en een Brons van 120 pk. Maar Pa Vos wist natuurlijk maar al te goed wat hij wel en niet met die pot kon doen, dus toen het op woensdag 15 oktober 1958 bij Hoek van Holland windkracht 7 uit het noordwesten waaide, met uitschieters naar 9, besloot hij niet te blijven liggen en te wachten op een betere gelegenheid, maar binnendoor te gaan. In hoeverre hij toen de vooruitzichten kon bekijken, weet ik uiteraard niet, maar nu weet ik dat hij, als hij was blijven liggen, tot vrijdag had moeten wachten voordat hij fatsoenlijk Hoek van Holland uit kon komen en hoeveel zee had hij dan nog op de kop gehad tot Texel en Terschelling om zich vervolgens uit de naad te slingeren met zijn bak vol koperslakken? Vandaar dat hij besloot om binnendoor te gaan, vooral omdat dat met zo'n scheepje heel goed kon. Zes dagen na vertrek uit Rotterdam zette hij de loods af bij de Westereems, wind WNW 3 tot 4. Het weer in die zes dagen bekijkend, schat ik dat hij, als hij tot zaterdagmorgen in Rotterdam was blijven liggen en dan de Hoek uit was gegaan, hij precies een dag eerder ter hoogte van de Westereems had gezeten. Wat is wijsheid? Hoeveel gasolie had hij meer verbruikt om tegen de zee op te boksen naar Texel? En het stak toen echt niet op een dag, dat is inderdaad waar.
      • Vamos1930c_zpsd0b983d9.jpg
        Vamos1930c_zpsd0b983d9.jpg (105.97 KiB) 4431 keer bekeken
-----------------------Foto geleend van Shipspotters

Wat mij, de gegevens en de levensloop van de DEMOCRAAT bekijkend, opviel en nogal bevreemdt, is het feit dat de laatste eigenaar die het schip in 1966 kocht, er in 1969 nog een gloednieuwe 3-cilinder Brons GB-C van 190 pk inzette. In een schip van bijna veertig jaar oud. Wat een investering. Precies twee jaar later was het bekeken en was de sloper vast heel blij met die nog vrijwel nieuwe motor.
  • 25 februari 1971: Op het IJsselmeer in de machinekamer lek geraakt en naar Stavoren gesleept. Opgelegd te Harlingen. Op 7 juni 1972 verkocht aan en gesloopt door 'De Koophandel' te Nieuw Lekkerland. De Bronsmotor (2tew 3 cil 190 Pk Brons Nr. 14345 Type GB-C (220x380) werd verkocht en geplaatst in de cementtanker "Courage" ex Zuiderzee bouwjaar 1927.)
Hieronder een 4-cilinder van hetzelfde type.
      • BRONS 4GB.jpg
        BRONS 4GB.jpg (18.26 KiB) 4431 keer bekeken
Gebruikersavatar
jdbvos
Berichten: 10556
Lid geworden op: 22 apr 2006 16:17
Locatie: Groningen
Contacteer:

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door jdbvos »

Ik las, zoals ik al zei, het havenjournaal even door....en las ook verder even door....
Ik zag aan het begin van het boek op pagina 3, "Bladwijzer" bij het onderwerp "Ontslag, achterblijven of desertie van schepelingen" staan: 'Bldz 96'....
Kijk, dan wordt je nieuwsgierig -althans: ik- en lees daar eens...
Daar zag ik dat pa een heel avontuur had beleefd tijdens kerst en oud&nieuw 1958/1959 waarvan ik nog nooit had gehoord...
Ziehier de scan, en daaronder heb ik even een transcriptie geplaatst.....
Ik heb even ruggespraak gehouden met iemand die daarmee meer op de hoogte was als ik, omdat er een persoon bij naam wordt genoemd, en -biologisch gezien- nog in leven kan zijn....
Het gebeuren zal wel verjaard zijn, maar ik doe toch even voorzichtig met het kenbaar laten/maken van de naam.... Het stukje is dus door mij gecensureerd.....
Tsjonge ! Zo lees je nog eens wat...!
Antwerpen diefstal ed.jpg
Antwerpen diefstal ed.jpg (886.21 KiB) 4130 keer bekeken
Transcriptie:

Antwerpen 24/12/58
Woensdag. Ankerden te 1.00 op de rede van Antwerpen en wachten op het schutten. Kregen te 3.15 orders om in de sluis te varen. Gingen anker op en meerden te 4.00 in de sluis en meerden te 5.15 op Kaaiplaat 60 en wachten op orders voor de losplaats. Kregen te 16.20 orders om op Kaaiplaats 182 te lossen en meerden aldaar te 17.10 Bemanning naar huis en lieten wachtsman aan boord.
Antwerpen 25/12/58
Donderdag. 1e Kerstdag. Zondagsrust
Antwerpen 26/12/58
Vrijdag. Begonnen te 8.20 te lossen tot 18.00 en waren leeg, en hadden conform gelost.
Om 21.00 kreeg ik thuis een telegram van de makelaar dat het schip onbemand in Antwerpen lag. Er brandde wel licht zodat men aan een ongeval dacht. Ben toen onmiddellijk om 21.15 vertrokken en arriveerde te ca 2.30 in Antwerpen. Toen bleek dat de man welke de wacht was opgedragen, J.d G was verdwenen met medeneming van zijn al zijn goederen. Bij nader onderzoek bleek dat ook de zegelkast was geopend, het zegel verbroken en de inhoud sigaretten en drank was verdwenen. Ook waren van de bemanningsleden de meeste kledingstukken en radio’s verdwenen. Direct heb ik hiervan melding gemaakt bij de desbetreffende instanties, Door het Zeemanscollege te Groningen werd hem een aangetekende brief gezonden met Ontslag wegens dringende redenen, en werd het hele geval aan de Politie te Groningen gemeld. Stuurman aan boord gekomen
Antwerpen 28/12/58
Zondagsrust
Antwerpen 29/12/58
Maandag. Wachten op het vrijgeven van het schip door de douane.
Antwerpen 30/12/58
Wachten op het vrijgeven van het schip door de douane
Antwerpen 31/12/58
Matroos J.de G komt weer aan boord. Had zichzelf bij de Politie gemeld en werd verhoord, en legde een bekentenis af doch werd na verhoor door de Politie weer op vrije voeten gesteld
Antwerpen 1/1/59
Donderdag. Wachten op vrijgeven van het schip
Antwerpen 2/1/59
Vrijdag. Kregen het schip vrij tegen borgstelling en werden bevracht. Hadden orders om in ballast te vertrekken naar Koog a/d Zaan
Antwerpen 3/1/59
Zaterdag. Vertrokken te 14.00 onder loodsaanwijzing van Antwerpen. Werden geschut en voeren de Schelde af naar Hansweerd waar om 17.30 werd gemeerd. Hier kwam de Mareschaussee aan boord en arresteerden J.de G die aldaar van boord werd gehaald
Hansweerd 4/1/59
Zondag. Werden te 9.00 geschut en ingeklaard. Vertrokken te 10.00 naar Dordrecht. Pass dit te 16.00 en varen door de Noord en de Lek naar Vreeswijk waar te 21.00 werd geschut. Varen door de Keulschevaart naar A’dam en door naar Zaandam waar te 1.20 werd gemeerd voor de sluis
Oost, west...ook best
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

------

-------------------------------Overpeinzingen van een oude sterrenwichelaar ...
-------------------------------------------------------------------------- 1 -


---------------------------------Afbeelding

Terug naar datgene waar ik dit topic voor had gestart: de pure navigatie van toen en nu, hoewel er natuurlijk geen enkele bezwaar is tegen zo nu en dan flink deviëren. We zitten niet in een onredelijk streng timecharter, dus op deviatie staat geen boete. :?

Al dat gedoe over hoe vroeger een astronomisch bestek werd gemaakt, joeg mij weer eens op kosten en vrij stevig ook. Ik bestelde twee oude boeken. Uit curiositeit en áls curiositeit, want verder heb ik er natuurlijk niks meer aan. Een ervan is een almanak, het andere is de oorspronkelijke Agetontafel van 1942. Wij gebruikten in onze tijd uitsluitend de officiële, Britse Nautical Almanac die oorspronkelijk voluit getiteld was: The Nautical Almanac and Astronomical Ephemeris, terwijl sommigen waarschijnlijk de Amerikaanse uitgave ervan gebruikten die in niets van de Britse verschilde. Nou was dat een gortdroog boek met alleen maar cijfertjes waar verder niets interessants in te vinden was en daarom was de Brown’s Almanac populair. Verder was er dan sinds 1932 ook nog de Reed’s Nautical Almanac. Die was speciaal gericht op “yachtsmen”, maar was ook op de kustvaart vrij populair omdat die details bevatte over allerlei kleine havens en smalle vaarwaters. Dat de landingsboten die in juni 1944 in Normandië landden gebruik maakten van Reed’s Nautical Almanac, spreekt wat dit betreft voor zich. Er waren en zijn nog een paar almanakken - zo hadden de Zweden een eigen almanak en ik twijfel er niet aan of die Russen hadden er ook een - maar de drie hier genoemde werden door ons, gewone jongens, gebruikt.
    • Afbeelding--Afbeelding -- Afbeelding
Daarnaast was er echter lang geleden ook een Nederlandse almanak, te weten Buijs’ Zeemans-Almanak met betrekking tot den Meridiaan van Greenwich. Wanneer die voor het eerst werd uitgegeven en wanneer de laatste editie verscheen, weet ik niet en tot op heden heb ik dat ook niet kunnen achterhalen. Dat vind ik merkwaardig. Ik durf te zeggen dat ik aardig behendig ben in het zoeken op het internet, maar over de historie van Buijs’ almanak vind ik niets. Als ik onderstaande advertentie uit de Helderse Courant goed begrijp, werd de almanak in 1889 officieel goedgekeurd voor gebruik aan boord van de schepen van de Koninklijke Marine en de laatste jaargang die ik no nog te koop vond, was van 1930. In 1889 kostte deze almanak 1 gulden ...

-------------------Afbeelding

Ik kocht een mooi gaaf exemplaar van de jaargang 1920 en daar moest ik ongeveer het zestigvoudige van dat bedrag voor betalen; 30 euro plus portokosten, wat toch vrij prijzig is voor een boekje van 159 pagina’s met een harde kartonnen kaft en een formaat van 10x16 cm. Toch was het me dat waard. Bij die factor zestig heb ik de verandering in koopkracht van de gulden niet in aanmerking genomen. Één gulden in 1889 is hetzelfde als 28 gulden of 13 euro nu. Die andere 17 euro vertegenwoordigen dus de antiquiteitswaarde. Ach, wat kan het schelen, ik ben er blij mee. Bovendien heb ik bij verschillende gelegenheden aanzienlijk meer betaald voor een fles whisky of whiskey. Daar hield ik dan alleen maar een - soms heel mooie - lege fles aan over, meer niet. Had ik daar dan een scheepje in gebouwd, zoals de bootsman van de Prinsenborg altijd zei dat hij ging doen in lege Teacher's flessen, maar het nooit deed, dan zou dat best aardig zijn geweest, maar nu heb ik alleen maar de herinneringen aan de gelegenheid waarbij ik – of meestal we – die fles leegdronken. Ook die zijn waardevol, daar niet van, maar ik dwaal af.

----------------------------Afbeelding

Over de samensteller van de jaargang 1920, P. Cordia, observator van de filiaalinrichting van het KNMI te Amsterdam, kan ik ook niets vinden, maar des te meer over de man die toezicht hield op de samenstelling, vice-admiraal Gustaaf Frederik Tydeman (1858-1939). Dat was een buitengewoon kiene knaap. Ik citeer:
  • Tydeman was een zeer bekwaam zeeofficier, had een grote wetenschappelijke aanleg en een bijzondere liefde voor de natuur. Hij was een uitstekend navigator en opnemer en heeft zich vooral op hydrografisch gebied zeer onderscheiden.
Niet voor niets zijn er twee opnemingsvaartuigen naar hem vernoemd. Maar Guus Tydeman hield dus toezicht op de samenstelling van Buijs’ Zeemansalamank en moest uiteraard ook betaald worden van die ene gulden.

Het is een interessant boekje. Al direct op de eerste bladzijde wordt de simpele navigator van 2016 geconfronteerd met een aantal onbekende begrippen. Dat wil zeggen: met uitzondering van de “Juliaanse periode” waren ze mij onbekend. Ik moest ze stuk voor stuk opzoeken …

-----------------------Afbeelding
  • Gulden getal – ge­tal dat aan­wijst welk jaar van de maan­pe­ri­o­de (van 19 jaar) aan­ge­bro­ken is
  • Epacta – het aan­tal da­gen dat op de eer­ste ja­nu­a­ri ver­lo­pen is sinds de vo­ri­ge nieu­we­maan
  • Zondagsletter – let­ter die aan­wijst op wel­ke dag in ja­nu­a­ri de eer­ste zon­dag valt, als men 1 ja­nu­a­ri A, 2 ja­nu­a­ri B enz. noemt
Hartstikke interessant, ook al ben ik het over een uur weer vergeten, maar het nut van deze getallen voor de zeevaartkunde ontgaat me ten enenmale.

In een vorig leven op de brug van een stoomschip van één onzer grote rederijen ...

  • "Meneer Horsten, wat is de epacta van dit jaar?"
    "Eh ... dat weet ik niet, kapitein."
    "Wéét u dat niet? Als u ooit ook maar enige promotie wilt maken bij deze maatschappij, behoort u dat soort dingen te weten!"
    "Jawel, kapitein. Ik zal het nakijken. Neemt u me niet kwalijk, kapitein."
Hoe ben ik al die jaren veilig over zee gekomen zonder te weten wat het guldengetal, de epacta en de zondagsletters waren?

Ter zake. Snel naar datgene waar het bij een nautische almanak in hoofdzaak om gaat: de gegevens die je nodig hebt om een astronomisch bestek te maken. Dat wat je in de tegenwoordige almanakken op de dagelijkse pagina’s vindt: uurhoeken en declinaties van zon, maan, sterren en planeten. De broodnodige routine ben ik inmiddels uiteraard kwijt, maar met wat meer tijd voer ik met behulp van een almanak zoals ik die gewend was nog steeds moeiteloos de voorbereidende berekeningen uit zoals het bepalen van de uurhoek en de declinatie op het moment van de waarneming. De almanak zoals de Brown’s is logisch ingedeeld met drie dagen op elke pagina en de uurhoek ten opzichte van Greenwich en de declinatie voor elk heel uur, met daarbij een factor om de tussenliggende waarden te berekenen. Hetzelfde geldt voor de maan en voor de planeten. Dat alles is in een moderne almanak samengebracht in ongeveer 300 pagina’s. Heel eenvoudig als je eenmaal weet hoe het moet.

-------------Afbeelding

Maar nu die oude almanak van Buijs. Daar worden al die gegevens samengeperst in 160 pagina's op formaat 10x16 cm, een héle maand op één pagina en niet per uur, maar slechts één keer per dag "OP DEN MIDDELBAREN MIDDAG". De tussenliggende waarden mag je zelf uitrekenen. Ook worden geen uurhoeken gegeven, maar de "rechte opklimming". Dat is een grootheid die ik nog wel heb geleerd, maar die we niet gebruikten. De uurhoek wordt naar het oosten berekend, de rechte (op)klimming naar het westen. De rechte klimming is dus 360° - de uurhoek, als ik me goed herinner. Wie het beter weet, mag het zeggen, maar ik zal dat straks nog eens even checken. En niets in graden, maar alles in uren, minuten en seconden. Ik denk dat ik aardig zou zitten knoeien als ik vandaag een hoogtelijn moest uitrekenen met de gegevens uit deze almanak en ik zou ook best eens een dergelijk oud bestek willen zien, de volledige berekening.
  • Afbeelding
Want die mannen cijferden destijds ook heel zuiver met deze gegevens. In 1920 maakte vrijwel niemand nog gebruik van de hoogtepuntmethode. Ze becijferden een breedte en ze becijferden een lengtepunt en ze waren verzot op de circummerdiaansberekening en ook daarmee berekenden ze een goed bestek.

Hoewel …
Ik heb twee jaargangen van het zeevaartkundig tijdschrift “De Zee”, van 1928 en 1929. Daarin vond ik een aantal interessante artikelen en ingezonden stukken van lezers over de verschillende methodes van bestek cijferen. In een van die ingezonden stukken waarschuwt ene meneer C. de Hart op 1 april 1928 tegen de combinatie van lengte- en circummeridiaansbreedtepuntmethode – dat is één woord. Hij toont daar aan dat er door die combinatie fouten in het bestek kunnen optreden van 6 tot wel 20 mijl en hij breekt een lans voor de hoogtepuntmethode. Ik vond nog véél meer en ik ga dat eens goed bekijken.
Dan zit ik zo wat te knoeien en te zoeken voor dit stukkie en dan verdiep ik me weer in de rechte klimming, de coördinatenstelsels en het punt Ariës en wat al niet meer en dan bekijk ik weer eens een sfeerfiguur waarvan we er vroeger op school zo heel veel hebben getekend en dan probeer ik daar wijs uit te worden en dan denk ik opeens ...

Waar ben je in godsnaam mee bezig, man? Zit je je tijd hier niet aardig te verknoeien? Dit interesseert immers geen hond meer? Het is allemaal voorbij en bovendien ben jij de eerste die keer op keer zegt dat het best leuk en aardig was en dat het echt nog wel nut heeft om de grondbeginselen van de astronomische plaatsbepaling te blijven onderwijzen, maar vooral niet te uitgebreid. Geen sterren, want daar zullen de tegenwoordige stuurlieden immers nooit meer de nodige routine in krijgen. Niet meer dan een simpele middagbreedte en een hoogtelijn een paar uur voor en een paar uur na die middag. Een breedte die je op een kladblaadje en hoogtelijnen die je dan met een paar simpele formules op de wetenschappelijke calculator op je telefoon of je iPad kunt uitrekenen. Dat is heel eenvoudig en meer is écht niet nodig. Waarom al dat gedoe als de eerste de beste simpele GPS ontvanger je een positie geeft die veel zuiverder is dan jij ooit met het mooiste sextant en de mooiste sterren en de beste kim zou kunnen bepalen? En als er dan niet meer nodig is dan dat, dan hoef je immers ook geen sterrenkunde meer te leren? Waarom zou je je daar nu nog in verdiepen? Zo is het immers?

Maar toch: wat is het eigenlijk een verarming. De moderne navigator mist heel wat, al beseft hij dat dan ook niet en vindt hij mij alleen maar een ouwe zeikert. Hij hoeft geen sterren meer nodig en hoeft dus ook niet naar de sterrenhemel te kijken om alvast zijn sterren voor de ochtendschemering uit te zoeken. En als hij niet meer naar de sterrenhemel kijkt, zal hij zich niet meer verbazen en zich niet klein gaan voelen onder die immense ruimte. Wat bliksem, hij kan op veel schepen, zoals bijvoorbeeld de grote cruiseschepen, het stuurhuis niet eens meer uit, dus hij kan helemaal niet meer naar de sterren kijken. Hij kijkt alleen nog maar naar schermen en oplichtende cijfertjes en drukt wat op knoppen. Hij weet niet wat hij mist, dus het deert hem niet, maar het is een verarming, een devaluatie van "het vak", althans voor mijn gevoel. Maar dat zijn zo van die gedachten die bij me opkomen als ik door zo'n oude almanak blader en een oud bestek bekijk en dan ben ik blij dat ik het allemaal heb meegemaakt. Over dat soort zaken wou ik het hier graag eens hebben. Over het lentepunt, de equyinox, dat vroeger in het sterrenbeeld Ram lag, en nog eerder, in prehistorische tijden in het sterrenbeeld Stier, maar door de precessie van de aardas steeds verder opschuift, één graad per 71,58 jaar. Voor de navigator blijft het het punt Ram heten, maar het ligt intussen in het sterrenbeeld Vissen - zie plaatje in de kop van dit stukkie - en gaat verder naar het sterrenbeeld Waterman, oftewel Aquarius. Vandaar ...

-------------------------------------------------------------Afbeelding

Dat zijn zo de overpeinzingen waar ik een beetje op voort zou willen borduren als niemand daar ernstige bezwaar tegen heeft. Het is weer eens iets anders, of niet soms?

--------------------------------Afbeelding

©2016 Theo Horsten
Tekeningen in de kop en aan het eind van dit stuk afkomstig uit Johann Bode's Uranographia 1801
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14378
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Harry G. Hogeboom »

op voort zou willen borduren als niemand daar ernstige bezwaar tegen heeft.
Ik zou zeg'n schipper.........Goat t'r mah is goud veur zit'n en doot ut mah is goud uut de doek'n!! :lol: :roll:
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
Bob R.I.P.
Berichten: 3142
Lid geworden op: 19 sep 2008 18:00
Locatie: Langedijk

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Bob R.I.P. »

Let wel, ik heb de ballen verstand van een almanak. Ik vraag me af hoe men een almanak zonder fouten kon maken. Moest elk cijfer berekend worden of was daar een formule voor en kon met een kleine verandering van een constante snel een hele reeks geproduceerd worden? Dan moest het nog gezet worden met alle kans op een fout. Hoe ging dit? Dit gold ook voor de logaritme tafels, die ik nog wel gebruikt heb.
Ik heb weleens gehoord dat een leraar aan een zeevaartschool de leerlingen opgaven liet uitrekenen om de uitkomsten in de almanak te controleren.
't Leven is niet altoid roist met krente, 't is ok welders gortepap die skift is.
Jos Komen (R.I.P)

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

De moderne navigator mist heel wat
Ik ben het helemaal met je eens, Theo. :wink:
Wat ik zelf als moderne navigator gemist heb (vanaf 1960) is een gezagvoerder die iedere middag om 12 uur de zon liet culmineren.
"Laat de zon culmineren"' sprak het gezag toen en verdomd, de zon ging door de meridiaan.
later bleek dat het ook zonder die ouwe gewoon het geval was.
Op mijn eerste reis als leerling op de Caltex Rotterdam hadden we een Baas-timmerman aan boord.
De Baas was (in mijn ogen destijds) de enige aan boord die het anker kon laten vallen en bij begin zeereis de ankers zeeklaar kon maken.
Toen ik te horen kreeg dat de Baas-timmerman samen met de wasbaas zouden afmonsteren zonder terug te komen vroeg ik me af hoe het nu verder moest. :P
De zon bleef gewoon culmineren zonder dat die ouwe dat regelde en de Caltex Rotterdam redde het ook zonder Baas-timmerman.
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14378
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Harry G. Hogeboom »

en de Caltex Rotterdam redde het ook zonder Baas-timmerman.
Terwijl Theo nu druk bezig is om de koers naar het volgende "Waypoint" uit te vogelen, kunnen wij dus best even deze zig koers omzetten in een zag koers :lol:
Jos zijn laatste opmerking deed mij denken aan mijn eerste ervaring op Hare Majesteits Ome Cornelis's Reus van Heusden " Forest Hill"......gedurende mijn eerste wachies liep ik de 4-8, vanzelf met de 2e maar OOK met een 4e meester, een kompetente Spaanse olieman en stoker. Ik had dus al snel uitgevogeld dat " als je 2e was, had je HET lek boven water"...ook 3e was toendertijd een " hele positie".......binnen de kortste keren werd de Spaanse bemanning uitgepikt en vervangen door een vers blik Chinezen- kompleet met HET Rooie Boekie van Chairman Mao- EN bleek ook dat ik zelf bij de laatste lichting van 7e Massinisten behoorde, noooit meer een 7e meester gezien. Dat fraaie witte " Chef van de Wacht" ketelpakkie heppik dus nooit meer meegemaakt en de " status quo" werd een wtk tesamen met een Chinese Olieman/stoker.........EN...met de woorden van JossieUno......" de " Forest Hill" en haar zuster schepen "redde het verder ook" :roll:
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
Gebruikersavatar
Erikdepooter
Berichten: 630
Lid geworden op: 23 jan 2012 12:25
Locatie: Driebergen-Rijsenburg

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Erikdepooter »

Wat ik zelf als moderne navigator gemist heb (vanaf 1960) is een gezagvoerder die iedere middag om 12 uur de zon liet culmineren.
Ik had dit ooit eens eerder ergens geplaatst (ik meen 2012), maar hier past het ook wel bij:

Stuurlui werden destijds geacht gezamenlijk de middagbreedte te schieten. Dat ging als volgt:
• De kapitein was er niet: stafoverleg met 1e stuurman, HWTK en2e WTK in de bar. Soms ook met een sparks "eerste klas" (te onderscheiden van "normale sparksen", doordat ze geen gewone ochtendjas droegen, maar eentje met bloemetjes).
• De 1e stuurman was er dus ook niet. Bovendien wist die het zo langzamerhand wel.
• De 2e stuurman was daarom "first in command": serieus met zijn sextant in de weer en degene die tegen de zon mocht roepen: "hij zakt!", ten teken dat het voorbij was.
• De 3e stuurman volgde braaf en had zijn waarneming meestal binnen 1’ van de Second.
• De 4e stuurman zat er een heel eind naast, maar loog dat hij ook dezelfde waarneming had gedaan
• De leerling (ikke) keek de verkeerde kant op ("met jou wordt het nooit iets!").
Uiteindelijk kwam de waarneming van de Second in de kaart en in mijn memoriaal...
"Vol vooruit - Vol achteruit - Stop - Klaar met machine, da's alles".. (Meinhart v.d. Vliet, Commodore Esso Tankvaart Mij, Ras Tannurah 1982, over de kunst van het manoeuvreren)
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Navigatie, toen en nu

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

:-D Héél mooi! :-D

Dit ...
... sparks "eerste klas" (te onderscheiden van "normale sparksen", doordat ze geen gewone ochtendjas droegen, maar eentje met bloemetjes).

... heb ik helaas nooit mee mogen maken. Ik heb op slechts één schip gevaren met twee sparksen - beide 2de klas - en dat was op de oude Tasmam van de KPM, een stoomschip waar de radiohut tegen de schoorsteen aangebouwd zat. Die mannen trokken pas iets meer aan dan een shortje als ze uit dat hok kwamen. Dat leek wel een Turks bad. En uiteraard niet meer dan een fannetje ...


Gesloten