Stoommachines en Diesel motoren

[Klaas Buytenwegh]

Roy bedankt. het zal wel meevallen met jou. Inderdaad Shell daar had ik niet eens aan gedacht. Ik ga morgen ook nog eens kijken. Jammer, dat je bij Marhisdata niet kan zoeken op dubbelwerkend. Trouwens naar jouw terechte opmerking over de -fontein schepen ontdekte ik daar ook een fout. Dus ook niet 100% betrouwbaar. Ik ga als ik er morgen aan toekom eens kijken bij een aantal rederijen.
Voor straks de rust,
Grt
Klaas

[Jinny]

Ook de variant die lijkt te zijn ontworpen in samenwerking met een electricien die het "in driehoek schakelen" een ietsje te vér doordouwde....

Kan je nagaan wat die vonkentrekkers voor een invloed hebben...
Deze variant is bij mijn weten veelvuldig gebruikt in treinen.
Ik vind het wel een aparte constructie...

[Klaas Buytenwegh]

Wat mij betreft, geen Ster, deze Driehoek schakelaar.
Fijne dag.
Klaas

[Mathieu]

Als ik me niet vergis is de afbeelding die Jan plaatste geen Napier motor maar een Junckers Jumo 205 motor welke o.a. in de BV 138 vliegboot van Luftwaffe gebruikt werd.

[Gert Schouwstra]

En elke keer als ik die driehoek zie, vraag ik me weer af wat dat lullige asje helemaal onderin nou aandrijft, want dat is te klein voor een oliepomp...en trouwens: wát drijft dat laterale tandwiel in vredesnaam aan ??

Jan, volgens een werkplaatshandleiding van de Napier Deltic zitten aan dat asje aan de ene kant de koelwaterpomp en aan de andere kant de smeeroliepomp. Aan deze motor zitten trouwens erg veel uitgaande assen en tandwielen, je kunt bijna overal wel iets aansluiten.

Er is trouwens door Napier ook nog een vierkante uitvoering bedacht.

24 Cylinder Deltic1.jpg (150.05 KiB) 1027 keer bekeken

[Gert Schouwstra]

Ik ben benieuwd hoeveel van die dubbelwerkende diesels er totaal bij de Nederlandse koopvaardij in gebruik geweest zijn (ook voor WO 2) ? Ik heb zo'n donker bruin vermoeden, dat jij hier misschien wel een overzicht van hebt. Er is geen haast bij, morgen mag ook
Laat je niet gek maken Roy, door een ouwe gek.
Grt.
Klaas

Volgens het Algemeen Handelsblad van 2-9-1926 werden de eerste grote dubbelwerkende motoren in Nederland door Werkspoor gebouwd.

DE GROOTSTE MOTOR, DOOR „WERKSPOOR" GEBOUWD.

Op de terreinen van „Werkspoor" heeft heden proef gedraaid de dubbel werkende viertact Dieselmotor, bestemd voor het motortankschip ~Telene", in aanbouw bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij voor rekening van de Anglo Saxon Petroleum Company. In September 1924 werden door de Anglo Saxon bij ~Werkspoor" en hare licensnemers in Engeland in totaal twaalf geheel gelijke voortstuwingsmotorèn voor evenveel motortankschepen van circa 10.000 ton draagvermogen besteld. Hiervan worden er zes door Werkspoor vervaardigd. Van de 12 tankschepen worden er drie gebouwd door de Nederlandsche Scheepsbouw Mij. te Amsterdam, drie door de Rotterdamsche Droogdok Mij. te Rotterdam en twee door de Mij. Feyenoord te Rotterdam. De overige vier worden in Engeland gebouwd De motor, welke heden proef draaide, is de eerste van deze reeks motoren en de eerste dubbelwerkende, in Nederland gebouwde, motor. Bovendien is hij met een vermogen van 4000 As P. K. bij 95 omwentelingen per minuut de grootste in Nederland gebouwde motor. In deze schepen zal het aantal omwentelingen 85 per minuut bedragen en het daarbij ontwikkelde vermogen ongeveer 3600 As P. K. De snelheid van het schip moet volgens contract 12,25 knoop bedragen.

Het proefdraaien van dezen motor was voor de Nederlandsche nijverheid in het algemeen en voor „Werkspoor" in het bijzonder, een dag van gewicht. Velen hebben het draaiende gevaarte gezien, dat niet alleen de grootste ooit in ons land gebouwde motor is, maar dat boyendien den technici tal van nieuwigheden op dit gebied liet zien. Enkele bijzonderheden mogen hier volgen : De voornaamste merkwaardigheid van den motor is het feit, dat hij dubbelwerkend is, d.w.z. dat aan beide zijden van den zuiger verbrandingen plaats hebben. Het voordeel, dat door het dubbelwerkende principe wordt bereikt, is, dat bij gelijke cylinderafmetingen de motoren ongeveer 75 % meer vermogen ontwikkelen, zoodat, zooals in dit geval, het geheele voor de voortstuwing benoodigde" vermogen door één motor kan geleverd worden. De bodemzij de van den cylinder is dus gesloten en in den deksel bevindt zich een pakkingbus, waardoor de zuigerstang naar buiten treedt. Zijdelings aan den cylinder is een verbrandingskamer aangebracht, waarin zich de noodige kleppen bevinden. De com pressie druk aan de benedenzijde is circa 18 atm. en de hoogste drukken aan deze zijde komen niet boven 30 atm. Aan de topzijde is de compressiedruk de bij Dieselmotoren gebruikelijke druk van circa 33 atm.

Teneinde ook bij kouden motor met den lagen compressiedruk aan de bodemzij de zelfontbranding te verkrijgen, wordt na het in gang zetten van den motor aan de topzijde, de bodemzijde gedurende eenige minuten voorgewarmd door middel van de heete uitlaatgassen van de top. De ontbranding van de brandstof heeft dan plaats, evenals aan de topzijde, tengevolge van de hooge temperatuur van de verbrandingslucht aan het einde van de compressie. Van gloeiplaten of van een ander soort ontstekingsmiddelen wordt geen gebruik gemaakt. De motor werkt dus aan top en bodem volgens het volle Dieselprincipe en is niet een gecombineerde Diesel-semi-Dieselmotor.

Een verdere merkwaardigheid aan den motor is de constructie der kleppen van den bovencylinder (patent Zulver-Lugt). In den bovencjlinderdeksel bevinden zich 6 kleine klepjes, die gelijktijdig bewogen worden, en die zoowel voor inlaat als voor uitlaat dienen. Zij bevinden zich met de brandstofinlaatklep in een klephuis, dat tevens als afsluiting dient van den bovencylinder. Om dit klephuis beweegt een schuif, die afwisselend de klepkanalen in verbinding brengt met de luchtinlaat- en met de gasuitlaatleiding. De koeling van de zuigers geschiedt met zoet water, dat door telescooppijpen en door de zuigerstang naar den zuiger wordt gevoerd. De motor werd geconstrueerd in overleg met den Marine-superintendent van de A.S.P.Co., den heer C. Zuiver, aan de hand van de ondervindingen, opgedaan bij een ééncylinder proefmotor van ongeveer gelijke afmetingen, welke reeds eenige jaren in bedrijf is, en die, van het nieuwe type kleppen voorzien, 84 dagen onafgebroken heeft geloopen, waarbij de bedrijfszekerheid in alle onderdeelen is gebleken.

Tenslotte nog enkele korte gegevens in cijfers: aantal cylinders 6; boring van de cylinders 820 mm; slaglengte 1500 mm; dikte van de zuigerstang 275 mm; dikte van de krukas 540 mm; gewicht van de krukas: 72.000 kg; totaal gewicht van den motor circa 520.000 kg; verbrandingsdruk op de topzijde van den zuiger 200.000 kg; verbrandingsdruk op de bodemzijde van den zuiger 150.000.

Door den motor worden de volgende pompen direct aangedreven: twee luchtcompressoren, ieder van 14 m 3 per minuut; twee koel waterpompen, ieder van 200 ton per uur; twee lenspompen, ieder van 30 ton per uur; twee zuigerkoelwaterpompen, ieder van 30 ton per uur; twee smeeroliepompen, ieder van 45 ton per uur.

[Roy]

Bedankt voor deze interessante bijdrage Gert.
Had ik toch een goed onderbuikgevoel bij m'n suggestie dat bij de werkmaatschappijen van Shell ook d.w. motoren gebruikt zijn.
Jammer, maar ik ben nog niet aan deze maatschappijen toe om dat allemaal op papier te zetten en vooral te controleren op juistheid.

m.v.g., Roy

[Klaas Buytenwegh]

Gert bedankt voor de mooie bijdrage. Dat biedt aanknopingspunten.

Roy, ik heb gisterenavond nog even gezocht. Ik weet van Shell heel weinig. Ik heb gezocht bij K.R.L, S.M.N. en K.J.C.P.L.. Ik kwam de volgende tegen, die, waarschijnlijk, een dubbelwerkende diesel hadden.
S.M.N.; Bintang (1950 Stork)
K.R.L. ;Modjokorto (1946 B &W). Kota Agoeng, Kota Pinang, Kota Tjandi, Kota Gede, Kota Inten (M.A.N.) .
K.J.C.P.L. : Tjitjalengka (1939 Stork).
Tot zover.
Grt.
Klaas

[Klaas Buytenwegh]

Gert,
Ik heb je artikel nog eens gelezen. Er staat "dubbel werkende viertact Dieselmotor". Klopt dat ? Ik moet daar eens op doorzoeken, tot nu kende ik alleen tweetakt dubbelwerkende diesels. Interessant weer wat om te onderzoeken. Ik denk dat de naam Telena moet zijn.

Grt.

Klaas

[v+d]

op 15 augustus 2017 en op bladzijde 159 van Stoommachines en Diesel motoren van dit forum, is dat ding van Werkspoor ook al voorbij gekomen, overigens heeft B&W ook zo'n motor gebouwd. De bijdrage was van Theo Horsten.
Meneer Gerard Johan Lugt was een meester in eenvoudige dingen ingewikkeld maken, hij hield laten we maar zeggen van nokken, hefboompjes en veel lagerwerk.
Ook kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat hij dingen anders maakte om bestaande patenten te omzeilen.
In ieder geval is een viertakt motor om grote schepen voort te stuwen niet het goede spoor om te nemen als er meer vermogen en minder gewicht van het ding verwacht wordt.
Een enkelwerkende viertakt motor heeft elke 4 slagen een arbeidsslag, een enkelwerkende tweetakt motor heeft elke 2 slagen een arbeidsslag.
Door dubbelwerkers te bouwen dacht men grote voordelen te behalen en in zekere zin zijn er ook wel voordelen, nadelen zijn er zeker, vooral de hoge bouw en lastige afdichting van de zuigerstangen.
Een dubbelwerkende viertakt heeft elke 2 slagen een arbeidsslag dus zo kunnen concurreren met een enkelwerkende tweetakt met dezelfde cilinderinhoud.
De dubbelwerkende tweetakt echter heeft elke slag een arbeidsslag daar gaat een viertakt het dus niet van winnen.
Cornelis Zulver en Gerard Johan Lugt kregen in de jaren 20 van de vorige eeuw een patent op zo'n ingewikkelde cilinderkop US 1606287A