Zeilvaart door de eeuwen heen.

Een gezellig, leuk en informatief Scheepvaartforum
Roy
Berichten: 12721
Lid geworden op: 29 jan 2005 22:19
Locatie: Den Helder

Bericht door Roy »

Hallo Henk,

Misschien heb je bij deze de spijker al op z'n kop geslagen............!.

m.v.g. Roy
Een individu weet meer niet dan wel.
Laat dat a.u.b. zo blijven................

Rob Deelder (RIP)

Bericht door Rob Deelder (RIP) »

Hallo Roy,
ik ben al een paar uur op zoek naar een boek over zeilvaart wat ik moet hebben maar niet heb kunnen vinden,waarschijnlijk uitgeleend en nooit heb terug gekregen.
In dat boek beweerd de schrijver dat ons gaffelzeil in combinatie met een fok afkomstig is van het latijnse zeil. en dan moet je denkbeeldig zo,n latijns zeil eens doorsnijden langs de mast.

p.s.Ik ga verder met zoeken :)
Gebruikersavatar
Wim van der Moolen
Berichten: 5224
Lid geworden op: 25 feb 2006 21:03
Locatie: Heemskerk

Bericht door Wim van der Moolen »

Hallo allemaal,
ik vond in het boek 'Spiegel der Scheepvaart' over de onhandelbaarheid van latijnzeilen:
"Aangezien het aan de lijzijde van de mast moet worden bijgezet, is het latijnzeil niet geschikt om daarmee met korte slagen een nauw vaarwater op te kruisen. Het is dan ook gebruikelijk dat vaartuigen met latijnse zeilen vóór de wind rondgaan, waarbij het zeil vóór de mast om genomen wordt en de schoten tijdens het rondgaan aan het andere boord worden belegd. Grote Arabische dhows zeilen nog steeds op deze wijze van de Perzische Golf naar de havens in oost-Afrika, tot aan Zanzibar aan toe. Zij kruisen nooit bij de wind op, doch maken bij de oversteek naar Afrika gebruik van de gunstige noordoost-moesson, om vervolgens met de zuidwest-moesson naar de Perzische Golf terug te keren. Zij kunnen daarom slechts één rondreis per jaar maken".
In onze contreien is van de scheepsbouw in de Middeleeuwen weinig bekend. We kennen de kogge en die voer een groot vierkant razeil. Ook de latere hulk (kraak) had zo'n razeil. Ook aan die grote onhandelbare razeilen kwam een eind, want geleidelijk aan begon men de zeilen beter te verdelen, zodat het brassen makkelijker ging en de snelheid enorm toenam.
Groeten, Wim.
Eat your pie, before you die !
Gebruikersavatar
Harry G. Hogeboom
Berichten: 14450
Lid geworden op: 22 jul 2004 02:07
Locatie: Canada

Latijnzeil voering t.o.v. dwarszeilvoering

Bericht door Harry G. Hogeboom »

Hallo Roy, Rob et all,

De verschillende zeilvoeringen zijn een " laboratorium ontwikkeling in de PRAKTIJK over de eeuwen heen"

In eerste instantie was het " Dwarsgetuigde zeil" aan een ra en aan de mast ( enkele of A vormige dubbele mast!) de meest eenvoudige oplossing om met een achterlijke wind voortgang te maken.( Denk aan de Vikingschepen die trouwens redelijk "aan de wind lopen")

Het " Scherper aan de wind zeilen" was een "noodzakelijk kwaad" als er een bepaalde koers gevaren moest worden en in de " Meer noordelijke streken" met a) sterker wisselende winden b) Vaker slechter weer. werd er dan ook al snel wat gevogeld met " voor en achter getuigde zeilen" in welke vorm dan ook. ( Denk aan het spriettuig van de Giethoornse punter b.v.) EN aan " kombinatie tuigage"

Uiteraard vonden gelijksoortige processen plaats in meer zuidelijker gebieden , die echter a) Vaker meer standvastige winden hadden b) Minder met slecht weer hadden te kampen.

( Als je de handels patronen van b.v. de Arabische Dhows bekijkt dan wordt snel duidelijk dat die knakkers " met de seizoenen zeilden" er was dus OOK minder druk van " op tijd varen" en meer " zoals de wind waait zo waait m'n zeiltje- OOK onze OostIndie-vaarders voeren met de seizoenen en met de heersende winden- ze waren Spekkoper toen ze ontdekten dat ze EERST van Kaap de Goede Goede Hoop DOOR moesten karren naar Aussieland en DAN pas "om de bocht" naar Java en NIET bij de Kaap Omhoog!!!!!!)

Introduceer nu " in het begin van de Middeleeuwen" een steeds frequenter en verder "wereldontdekking" waarbij uiteraard door de "zeevaarders" de voor EN de nadelen van de " andere tuigages" die ze " links en rechts" tegenkwamen werden uiteraard bekeken en de "iedee-en" meegenomen.

In de verdere " ontwikkeling en modernisatie" van de verschillende tuigages " voor verschillende" toepassingen is dit dus verwerkt, vandaar:

1) Dwarsgetuigd voor passaat zeilen- zie de Windjammers!!
2) Langsgetuigd voor "scherper zeilen" zie de schoeners etc.
3) Dwars EN langs voor " kombinaties"

Het gaffeltuig is inderdaad "voor zover mij bekend" een "afgeleide verbetering" ( wat betreft het behandelen) van het Latijn zeil.

Verdere ontwikkelingen in tuigage kunnen worden bekeken in de "hedendaagse moderne Jacht-tuigages" ( voornamelijk slechts verbeteringen in materiaal en aerodynamische vormgeving van - VOOR en achter tuigage met hele slimme " dwarstuigage" lees " Spinakers".)
MVG HGH.
"Don't sweat the small stuff"
Gebruikersavatar
Albert
Berichten: 3183
Lid geworden op: 04 jan 2005 14:10
Locatie: Purmerend

Bericht door Albert »

Hallo Harry, :-D
Verdere ontwikkelingen in tuigage kunnen worden bekeken in de "hedendaagse moderne Jacht-tuigages" ( voornamelijk slechts verbeteringen in materiaal en aerodynamische vormgeving van - VOOR en achter tuigage met hele slimme " dwarstuigage" lees " Spinakers".)
Klopt helemaal en de volgende stap was dat ze een spinaker met een genua hebben laten kruisen en het kindje dat daar uit voortvloeide hebben ze "genaker" gedoopt.
Het lijkt op een spinaker maar wordt niet op een spinakerboom gevoerd.
De halshoek zit op het boegbeslag of op een korte boegspriet.
De schoot gaat buiten alles om naar het achterschip, net als bij het spinaker.

Afbeelding
Afbeelding


Vr. gr. Albert :-D
"MAY YOUR BIG JIB DRAW"
Gebruikersavatar
Albert
Berichten: 3183
Lid geworden op: 04 jan 2005 14:10
Locatie: Purmerend

Bericht door Albert »

Vandaag de dag kan je nog steeds aanmonsteren op zeilschepen.
Het verschil met vroeger zit hem in de centen.
Toen kreeg je geld (een schijntje) om mee te varen, nu betaal je je scheel om alsjeblieft mee te mogen. :shock:
Eerlijkheids halve moet ik zeggen dat de voeding een stuk verbeterd is.
En tja, is het geen plaatje?

Afbeelding

Vr. gr. Albert
"MAY YOUR BIG JIB DRAW"
Roy
Berichten: 12721
Lid geworden op: 29 jan 2005 22:19
Locatie: Den Helder

Bericht door Roy »

Hallo Rob, Wim, Harry, Albert en andere geinteresseerden.

Na alle uitleg is het me zeer duidelijk geworden waarom in Noord-West Europa het latijnse zeiltuig nooit opgang heeft kunnen maken.
Hartelijk dank voor de gedane moeite !.

m.v.g. Roy
Een individu weet meer niet dan wel.
Laat dat a.u.b. zo blijven................
Gebruikersavatar
Wim van der Moolen
Berichten: 5224
Lid geworden op: 25 feb 2006 21:03
Locatie: Heemskerk

Bericht door Wim van der Moolen »

Afbeelding

Galjoen

Het galjoen was een drie- of viermastoorlogs- of koopvaardijschip omstreeks 1570 in gebruik genoemen in Spanje en Engeland, kort nadien eveneens in Frankrijk en de Nederlanden ter vervanging van de zwaardere kraak. Bij de galjoenen was het voorkasteel veel lager en korter gehouden zodat de fokkemast ervoor stond. De verhouding lengte-breedte werd vergroot tot ca. 4:1. Het tuig werd uitgebreid met bramzeilen aan de fokke- en grootmast, maar de bezaansmast, eventueel de bonaventuramast bleef latijnzeilen voeren. Al deze verbeteringen bevorderden het zeilvermogen van dit schip. Grote galjoenen waren tot 135 voet lang en 33 voet breed. Zij vormden de hoofdmacht bij de Spaanse armada (1588) en werden door de Spanjaarden veelvuldig gebruikt voor hun verbindingen met Amerika. De Engelse galjoenen zeilden echter beter en waren beter bewapend.

Nog even iets over de 'Golden Hind'. In dit galjoen zeilde de Britse avonturier Francis Drake tussen 1577 en 1580 rond de wereld. Het schip heette eerst de 'Pelican', maar Drake noemde het 'Golden Hind' ter ere van zijn begunstiger, Sir Christopher Hatton. Op het wapen van Sir Hatton stond een gouden hinde. Bij zijn terugkeer werd Drake door Elisabeth I geridderd. Het schip kwam in het dok en kon door het publiek bezocht worden. Het entreegeld ging naar een goed doel.

Groeten, Wim.
Eat your pie, before you die !
Gebruikersavatar
Wim van der Moolen
Berichten: 5224
Lid geworden op: 25 feb 2006 21:03
Locatie: Heemskerk

Bericht door Wim van der Moolen »

Hallo allemaal,
het is misschien ook wel eens leuk om het binnenste van zeilschepen te bekijken. Hier een paar voorbeelden van stuurinrichtingen:

Afbeelding
Stuurinrichting van een groot schip uit de 17e eeuw, toen het roer bewogen werd door een verticale hefboom, 'kolderstok' geheten.
1. roer, 2. helmstok, 3. kolderstok, 4. standplaats voor de roerganger, 5. afdak voor de roerganger, 6. bezaansmast.

Afbeelding
Zijaanzicht van een stuurinrichting van een klein houten zeilschip uit de 19e eeuw.
1. roer, 2. helmstok, 3. stoel voor de door de trommel gaande as, 4. stuurgreep van tuigketting, 5. trommel, 6. stuurrad.

Afbeelding
Bovenaanzicht dezelfde stuurinrichting.

Afbeelding
Bovenaanzicht van een mechanische schroefstuurinrichting van een groot stalen zeilschip uit het laatste deel van de 19e eeuw.
1. roerkoning, 2. pakkingbus, 3. helmstok voor noodgevallen, 4. Juk of ossekop, 5. koppelstangen of trekstangen, 6. langscheepse as met rechtse en linkse schroefdraad, 7. stuurrad, 8. stuurkist, zgn. broodwagen, met zitbanken opzij, 9. roosters voor de roerganger, 10. logrol met loglijn, onder de stuurkist opgehangen.

Afbeelding
Zijaanzicht van dezelfde stuurinrichting.

Groeten, Wim.
Eat your pie, before you die !
henkie
Berichten: 1280
Lid geworden op: 31 mei 2007 22:24
Locatie: assen
Contacteer:

zeilvaart door de eeuwen heen

Bericht door henkie »

Hallo Zeil liefhebbers,

Hier dan nog maar weer eentje die ook zeker in de zeilvaart door de eeuwen heen past

Afbeelding

Het is de "Eendracht " uit 1615.
En voor meer informatie over dit schip verwijs ik naar de topic
de geschiedenis der nederlandsche scheepvaart

Groetjes
Henk
scheepsnostalgie


Plaats reactie