Stabiliteit en veiligheid

Een gezellig, leuk en informatief Scheepvaartforum
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

jdbvos schreef:Hoe komt het dan toch dat elke zeeman die ik ken, of hier op dit forum "spreek", hierbij een alarmsignaal of rinkelende bellen in z'n hoofd hoort ? Niemand vertrouwd het (echt).
Wij zijn -zelfs gevoelsmatig- toch heel wat gewend; wie verbleekte er niet als het schip traag en log slingerde en bij het dode punt ff bleef "hangen". Een echt tenenkrommend gevoel, wat tot onmiddellijke acties mbt ballast- of brandstoftanks leidde. Of het (deels) kappen van (meestal) een deklading hout.
Dit gezamenlijke "onderbuikgevoel" moet toch ergens op zijn gebaseerd ?
Nou, ik vertrouw het dus echt wél. En juist omdat ik er alle vertrouwen in heb dat het een veilig ontwerp is, zou ik graag willen weten hoe ze dat hebben kunnen bereiken.
In al die jaren hout varen, heb ik gelukkig nooit een deklast hoeven te kappen en al evenmin ooit iets verloren. Wel eens met slagzij binnen gekomen, maar ook dan nog steeds veilig. Voorwaarde is dan wel dat je weet waar je mee bezig bent, dat de belading geen natte-vingerwerk was, enkel en alleen gebaseerd op een jarenlange ervaring. Ervaring is onmisbaar, maar er gaat niets boven ervaring met daarbij een goede theoretische kennis en je net iets meer in je vak verdiepen dan strikt noodzakelijk is om er je brood mee te verdienen.

Toen we nog met deklasten hout "van boord tot boord" voeren, was dat trage slingeren en even blijven hangen alleen maar lekker. Met zo'n schip kón niets gebeuren. Die kon je eventueel ook wel met de natte vinger beladen en pas ophouden als het schip over begon te hellen als er een meeuw op een stut ging zitten. Eenmaal varend moet je alleen in geval van nood iets aan je ballast veranderen; dit vanwege dat vrije vloeistofoppervlak waar we het zojuist over hadden. Het is dan uiteraard wel een voorwaarde dat je wéét wat de gevaren van vrije vloeistof zijn. Niet maar zo vaag, maar heel precies. Dan weet je ook dat je, als je door gebrek aan stabilteit slagzij over stuurboord heb gekregen en je genoodzaakt bent een extra tank te vullen, dat je dan weerstand moet bieden aan de neiging om een bakboordstank op te pompen, maar aan stuurboord moet beginnen, aan de lage kant. Dan val je wel schever, maar je wordt al wel veiliger. Begin je aan bakboord, dan is de kans zeer groot dat je in één klap nog veel verder naar bakboord valt.

Alles veranderde toen we pakketten gingen varen en geen lading meer in het gangboord plaatsten, alleen maar op de luiken. De gangboorden werden wel smaller en de luikhoofden hoger, maar vanaf dat moment redde je het niet meer met een basale kennis van de aanvangsstabiliteit; toen moesten we ons in de dynamische stabiliteit gaan verdiepen en kon je het helemaal niet meer af met je ervaring van vroeger jaren met losgestuwd hout, een natte vinger en een windbuks om de meeuwen van de stutten te schieten om te voorkomen dat de hele handel omsodemieterde. Dat maakte het alleen maar interessanter, maar wat zou het toch een zegen zijn geweest als we toen al over een eenvudige computer hadden kunnen beschikken. Een volledige berekening van de dynamische stabiliteit, compleet met het tekenen van de kromme, nam - alleen met behulp van een rekenmachientje - vele uren in beslag. Toen ik nog niet eens een rekenmachientje had en alleen gebruik maakte van een rekenlineaal, een logarithmetafel en papier en potlood, had ik vier uur werk met zo'n berekening. Als je een volledig inzicht had in de situatie, zat je al hoog en breed op zee en kwam je tot de ontdekking dat je nog best een beetje meer mee had kunnen nemen.
Pas als je dacht: nou heb ik me verdomme vergist; nou heb ik veel te veel besteld; dit gaat nooit goed; nou lazeren we straks om - en met samengeknepen billen naar zee vertrok, dan kwam je later tot de geruststellende ontdekking dat je precies goed zat. En dus was er maar één oplossing: je behalve in de stabiliteit ook nog eens verdiepen in de statistieken en de kansberekening. Dat werkte echt; daar had je profijt van. Maar dit voert hier nu te ver. Bovendien werd ik toen al voor gek verklaard met mijn statistieken en kansberekening, dus kun je begrijpen wat ik daar hier vandaag de dag over te horen zou krijgen... :-D
Nee. laat deze beker maar liever aan mij voorbijgaan.
De Norwegian Epic brengt zo al genoeg teweeg. :roll:

Gebruikersavatar
Leo Bokkum
Berichten: 508
Lid geworden op: 15 dec 2006 05:30
Locatie: Oost Drenthe

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Leo Bokkum »

Theo,

om te voorkomen dat ik verkeerde namen en cijfers noem zal ik het spul ff opzoeken.
Als de eigenaar geen bezwaar heeft natuurlijk.

Mvg, Leo.
Pas geen oplossingen toe voordat je weet wat het probleem is
Teamspirit

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Teamspirit »

Theo Horsten schreef:Stel je hebt een bak van 10 meter lang en 8 meter breed en 4 meter hoog die homogeen beladen is, dus het zwaartepunt keurig in het zwaartepunt van het ruim. Onderin zit een dubbele bodem van 50 cm hoog die helemaal vol met water zit, dus geen vrije vloeistof. Die tank is niet gesepareerd.

Nu trekken we die tank een beetje leeg, waardoor er een vrij vloeistofoppervlak ontstaat. Zolang alles in rust blijft, is er niets aan de hand. Het vloeistofniveau in de tank is lager geworden en dus is het zwaartepunt zelfs nog een beetje lager komen te liggen.
Volgens mij heb je hier een tegenstrijdigheid. Als je geladen bent en je gaat ballast eruit halen gaat het zwaartepunt toch altijd omhoog? Je haalt immers gewicht onder het zwaartepunt weg.

Sorry voor de muggenzifterij, maar dat betekent in mijn geval juist dat ik het topic met extra interesse en nauwkeurigheid lees. :)
Theo Horsten (R.I.P.)

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Theo Horsten (R.I.P.) »

Ik bedoel dat anders: als die tank van 50 centimeter hoog en met een inhoud van 40 ton eerst helemaal vol zat, lag het zwaartepunt van die veertig ton voor de momentenstelling op 25 cm boven de kiel. Haal je hem half leeg, dan komt het zwaartepunt van 20 ton lager te liggen, op 12,5 cm boven de kiel. Dan verandert de momentenstelling en verandert je totale zwaartepunt. Waar dat dan komt te liggen, daar wil ik nu even vanaf wezen. Ik had het bij nader inzien beter niet kunnen aanhalen... :shock:
Journee

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Journee »

Jammer dat ontwerper Ernst Vossnack (Nedlloyd) zich niet meer in deze discussie kan mengen. Dan konden we hiermee zeker nog jaren doorgaan. Hoewel, Theo is ook niet mis! Overigens, bravo Theo voor dit topic.

Ik heb Ernst pas na zijn pensionering bij de Nedlloyd op de TU Delft mee mogen maken. Deze zeer gedreven man was persoonlijk erg begaan met de veiligheid van schepen. Niet alleen met de (lek)stabiliteit, maar ook met brandveiligheid, blus(boot)mogelijkheden, ontsnappingsroutes aan boord, e.d. Ook had hij zo zijn eigen uitgesproken mening over de (verwerpelijke) invloed van havengelden op het scheepsontwerp.
Voor hem gold bij een zinkend schip: "Een schip mag gerust zinken, maar de mensen moeten er wel op tijd veilig vanaf kunnen komen". Grof gezegd: Rechtstandig zinken na een half uur tijd, maar dat is mijn interpretatie nu van de gesprekken toen met hem.

Deze ontwerper had zeer grote zorgen over de stabiliteit van sommige scheepstypes.
Ik herinner me hem nog goed na de ramp met de "Estonia" (ex "Viking Sally"). Hij had toen echt de tranen in zijn ogen en was heel erg ge-emotioneerd. We moesten toen wel even de pers uit zijn buurt houden, het zou hem teveel geworden zijn.

Groeten,
Johan.
Jos Komen (R.I.P)

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

Ik heb het genoegen gesmaakt Ernst Vossnack in 1971 op de Voorne mee te maken.
HIER de link op kombuispraat toen zijn overlijden bekend was gemaakt.
All the best
Jos
Journee

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Journee »

Jos,

Ik herinner me die cartoons. Prachtig, echt zoals hij was!
Jammer dat er nu alleen maar een kruisje in de link staat. Kun je die plaatjes nog boven water halen?

Groeten,
Johan.
Jos Komen (R.I.P)

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Jos Komen (R.I.P) »

Hallo Johan,
helaas heb ik die niet meer, maar misschien komen ze hier alsnog boven water. :)
All the best
Jos
Journee

Re: Stabiliteit en veiligheid

Bericht door Journee »

Jos,

Ik heb ze wel ergens, maar misschien thuis op een andere computer (ik zit nu op een NH boerencamping). Als de discussie Ernst's kant uitgaat, zal ik ze nogmaals plaatsen. Ze zijn erg apart.

Groeten,
Johan.
Gebruikersavatar
Vaerderij
Berichten: 1935
Lid geworden op: 28 nov 2004 09:53
Locatie: Spoolde, Zwolle

Het kanon van Vossnack; tekenen voor een vloot.

Bericht door Vaerderij »

Het kanon van Vossnack, uit tekenen voor een vloot.jpg
Het kanon van Vossnack, uit tekenen voor een vloot.jpg (176.14 KiB) 2721 keer bekeken


Plaats reactie