Rijmen en dichten

[Theo Horsten (R.I.P.)]

---------------------
Komaan, mensen, probeer eens wat eigen werk.
Het is echt niet zo moeilijk. Ga er eens voor zitten.
Dichten is het korte verhaal in optima forma.
En het is ook zoiets als puzzelen.
Ik doe het tegenwoordig te weinig, maar wie weet, als de vertaling over tien dagen de deur uit is...?
De donkere dagen voor Kerstmis zijn telkens weer een goede inspiratiebron.
Laat ik intussen eens uit wat oud werk putten...

• Varen, vissen en vergeten,
  garen, grijpen en vergaan
  Zwerven zonder zorg voor morgen,
  zonder doel of vast bestaan.
  Leven, sterven, snel vergeten,
  dood, begraven en vergaan.
  
  ----------------------------
  
  Novemberrondeel
  
  November doet het elk jaar weer
  besluipt me al vanaf september
  de maand die me het liefste is.
  November doet dat elk jaar weer,
  tracht me te wurgen te ontwrichten
  en brengt me terug naar lang geleên.
  Dat doet november elk jaar weer
  
  Theo Horsten 2007

[Theo Horsten (R.I.P.)]

----------------------------

Liedjes schrijven is ook rijmen en dichten. Liedjes zijn gezongen gedichten.

• Hoeperdepoep
  zat op de stoep,
  Kom laten we vrolijk wezen.
  Hoeperdepoep
  zat op de stoep,
  Kom laten we vrolijk zijn.

'... in Vlaanderen ook bekend als...

• Mie Katoen komt morgennoen
  Wij zullen een potje drinken
  etc. etc.

Nog twee voorbeelden van gezongen Nederlandse gedichten...

• En we gaan nog niet naar huis
  Nog lange niet, nog lange niet.
  En we gaan nog niet naat huis,
  want moeder is niet thuis.
  
  Overal, overal,
  waar de meisjes zijn,
  waar de meisjes zijn
  Overal, overal,
  waar de meisjes zijn,
  daar is het bal

Gedichten hoeven niet noodzakelijk te rijmen, maar liedjes rijmen over het algemeen wel, zoals uit de voorbeelden hierboven duidelijk blijkt. Stoep rijmt op poep, noen rijmt op katoen, thuis rijmt op huis en bal rijmt op overal. Niet rijmende gedichten zijn er in overvloed, maar niet rijmende liedjes veel minder. Hieronder een van de weinige voorbeelden van een niet rijmend liedje. Een liedje dat begin veertiger jaren werd geschreven en dat niet rijmt, maar desondanks wereldberoemd werd en gecoverd door zeer veel artiesten, is ...

-----------------------------------

• MOONLIGHT IN VERMONT
  
  Pennies in a stream
  Falling leaves a sycamore
  Moonlight in Vermont
  
  Gentle finger waves
  Ski trails down a mountain side
  Snowlight in Vermont
  
  Telegraph cables, how they sing down the highway
  As they travel each bend in the road
  And when people meet, in this romantic setting
  They're so hypnotized by the lovely
  
  Evening summer breeze
  Sweet warblings of the meadowlark
  Moonlight in Vermont
  
  Telegraph cables, how they sing down the highway
  As they travel each bend in the road
  And when people meet, in this romantic setting
  They're so hypnotized by the lovely
  
  Evening summer breeze
  Sweet warblings of the meadowlark
  Moonlight in Vermont

Exact twintig regels waarvan er niet één op de volgende of voorgaande rijmt. Wie de uitvoering van Frank Sinatra wil horen, moet op zijn foto hierboven klikken. Prachtige song. Luister ook eens naar de uitvoering van Willie Nelson. Heel mooi. Het is het onofficiële volkslied geworden van de Amerikaanse staat Vermont.

• Pennies in a stream
  Falling leaves a sycamore
  Moonlight in Vermont

Drie niet rijmende regels in een heel speciale vorm. Dat is een bijzondere dichtvorm van Japanse oorsprong die algemeen bekend is als de haiku. Dat is leuk werk, haiku's schrijven. Kleine puzzeltjes. De klassieke regels hiervoor zijn:

• drie niet rijmende regels
• eerste regel 5 lettergrepen, tweede regel 7 en de derde regel weer 5 lettergrepen
• er kom een ervaring in de natuur in voor.

Probeer het eens. Probeer het eerste wat je in verband met de natuur in gedachten komt - of wat als eerste in je opkomt als je op een wat sombere, of zonnige, wintermorgen uit je raam kijkt. Er zijn mensen die zo de dag beginnen, met het schrijven van een haiku - bij een bakkie koffie of thee, dat spreekt.

Ik heb me daar ook wel eens aan gewaagd - bezondigd?. Vind of denk ervan wat je wilt, haal de schouders op en denk: Jezus, wat een ouwe zeikerd. Die begint aardig te dementeren. Maar het zijn haiku's en ze zijn oorspronkelijk en zo is dat.

• Schemering
  
  de nacht sluipt nader
  dieren zoeken hun leger
  het uiltje ontwaakt
  
  
  Midwinter
  
  Heldere morgen
  Bomen kaal tegen de lucht
  Het jaar is stervend
  
  Lot
  
  Aan de bijl ontsnapt
  tooit de boom zich met druppels
  Het haas slaat haken

Komaan, weg met de twijfels en de valse schaamte, maar gewoon gaan dichten. "Dat kan ik niet," is géén argument.

[Jos Komen (R.I.P)]

maar gewoon gaan dichten

Vanmorgen tijdens de wandeling met Mabel.

Wandelen met de hond
de oogst: een zakje stront
maar bungelend aan een draadje
hangt nog een drolletje aan haar kont.

[warbout]

Blueberry Hill

't Werd al koud en kil
op straat was het stil
Ik zat in een Bar
In Blueberry Hill

Daar zingt Sofhie
wie kent haar nog niet
Met haar, warm stem
Sweet melodie

Zij zingt voor soldaten daar
een lied over strijd
Zij zingt voor de zeeman weer
die denkt aan z'n meid

Zij geeft haar steun
aan wie het maar wil
't Voelt goed in de Bar
in Blueberry Hill

En voelt men zich eenzaam soms
of innige strijd
Een luisterend oor bij haar
Zij maakt geen verwijt

Zij geeft haar steun
aan wie het maar wil
't Voelt goed in die Bar
in Blueberry Hill.

Eén van mijn veel vertaalde songs voor Nederlandstalige koren en artiesten.
Uit pure nostalgie ontstaan door de scheepsbandjes waarin ik heb gespeeld zijn deze evergreens
nu beschikbaar en gebruikt door hen in eigen land en Vlaanderen.

Het mooiste is dat het verhaal er in blijft en zingbaar is en toch zoveel mogelijk rijmt.
Fijn Weekeinde,
grt, Willem.W. (songwriter William)

[Theo Horsten (R.I.P.)]

-----------------
Dat is mooi, Willem. Kunstig, songteksten goed vertalen. Daar neem ik mijn ouwe petje voor af.
Ik heb intussen meer van je gevonden, maar helaas kan ik Rolling Home nergens vinden.
Kun je die hier ook eens plaatsen?
Ik zie nogal wat verschillende versies van de oorspronkelijke, Engelse tekst en ik vraag me af welke jij hebt genomen. Maar het is natuurlijk meer hertalen dan vertalen. Moeilijk, hoor.

--------------------

Veertig jaar geleden vertaalde ik Songs of the Sea van Stan Hugill. Ik hoefde de songteksten niet te vertalen, alleen maar de bijbehorende verklarende tekst en daarbij een beknopt overzicht van de inhoud van de tekst.

-----------

Dat was een mooie klus destijds, alweer zo erg lang geleden en voor Unieboek/De Boer Maritiem was het een succes. Het boek is nog altijd te koop op Boekwinkeltjes. Shantykoren schijnen er dankbaar gebruik van te maken.

-----------------

[warbout]

Dankjewel Theo.
En inderdaad heb je gelijk dat het soms meer hertalen dan vertalen is.
Soms moet je het aanpassen aan de tijd,berijming en naar Nederlandse begrippen.
Op die wijze heb ik 'Rolling Home' in een nieuw maritiem jasje gestoken.

ROLLING HOME

'k Vaar naar huis, naar mijn beminden
Ver van deze weidse kust
Dus vaarwel hier goedgezinden
'k Vind daar thuis opnieuw mijn rust

Refrein:

Rolling home, rolling home
Rolling home over de zee
Rolling home terug naar Holland
Rolling home 't is lang gelee

Oostwaarts, oostwaarts scheepsgezellen
In de warme tropenzon
Waar je dagen af ging tellen
Sinds de terugreis weer begon

Refrein.

Voor en achter wordt gezongen
Spoedig gaat het anker op
Nieuwe koers en onbedwongen
Stampt het schip door 't ruime sop

[/Refrein.

Op de Noord Zee welt verlangen
Onze kust komt weer in zicht
Aan het dek wordt rondgehangen
Met de blik naar wal gericht

Loods van boord en aan de haven
Ziet hij daar zijn gade staan
En met volle overgaven
Zal hij met haar naar huis toe gaan

Refrein.
+ Rolling home 't is lang gelee.

Bij gebruik van 2x2 coupletten:

En in de herfst van zijn leven
Staat hij weer aan 't havenhoofd
Varen was toch echt zijn leven
Die hang naar zee is niet gedoofd.

Grt, Willem.W.

[Theo Horsten (R.I.P.)]

--------------------
Nogmaals: chapeau!

[warbout]

Dat lijkt mij een mooi boekje Theo 'Zeemansliederen' Klondyke .N.L.
Zojuist heb ik het inderdaad gevonden bij 'Boekwinkeltjes'.
Deze goede informatie zal ik doorgeven aan shantykoren waar ik weleens contact mee heb.

Ikzelf vind 'The Rose van Allendale' één van de mooiste songs.
Deze heb ik vetaald met daarin een dubbele moraal.
Dan is het niet enkel 'De Roos van Allendale' als mooiste bloem van het geheel
maar is tevens zijn (zeil) schip naar dat mooie meisje genoemd.

Fijn Weekeinde vanuit een vrieskou en mistig Holland.

grt, Willem.

[Theo Horsten (R.I.P.)]

Dat Klondyke.nl stond toevalig op dat plaatje dat ik van het net haalde, dat heeft er verder niets me te maken. Boekje... Het is een fors boek in en mooie band, prachtig verzorgd. Stan Hugill is ook alweer vijfentwintig jaardood . Hij werd 86 jaar oud. Hij was "the last working shantyman" had zelf nog op een Kaaphoornvaarder gevaren en was daar de shantyman. Tijdens die vertaling had ik verschillende keren contact met hem; er zaten nogal wat fouten in de Engelse uitgave door de haast waarmee het was uitgegeven. Ook hier kun je weer zeggen dat de vertaling beter is dan het origineel. Hij was blij dat ik hem belde voor overleg. De Nederlandse uitgave kreeg heel goede recensies.

[warbout]

Okee Theo, bedankt voor de info.

lijkt mij inderdaad een mooi boek.

grt, Willem.